Sáng ngày 15/9/2025, Viện Văn học hân hạnh được đón tiếp Giáo sư Alisa Freedman đến trao đổi về chủ đề “Viết và Xuất Bản trên Tạp chí Học thuật quốc tế: Những gợi ý”. Đến dự buổi thuyết trình có TS. Nguyễn Huy Bỉnh – Phó Viện trưởng phụ trách Viện Văn học), TS. Nguyễn Thị Thanh Nga – Phó Viện trưởng Viện Văn học. Tham dự tọa đàm có sự hiện diện của nhiều nhà nghiên cứu của Viện Văn học và các trường đại học, các cơ quan nghiên cứu khác như Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, Trường Đại học Thủ đô Hà Nội,…
Trong buổi trò chuyện này, GS. Alisa Freedman, với kinh nghiệm làm việc trong ngành xuất bản, đồng thời cũng là người công bố nhiều bài viết học thuật có uy tín trên các tạp chí lớn và nhiều bài viết hướng dẫn về việc viết và công bố quốc tế, đã có những chia sẻ thiết thực tới người nghe. Từ điểm nhìn của người đã từng giữ vị trí tổng biên tập Tạp chí Nghiên cứu phụ nữ Nhật Bản-Hoa Kỳ, bà chia sẻ về quá trình xuyên suốt khi một bài viết học thuật bắt đầu được hoàn thành gửi đi cho đến khi xuất bản và đăng tải trên các cơ sở dữ liệu. Một trong những điểm quan trọng Freedman nhấn mạnh là cách lựa chọn tạp chí uy tín để gửi bài (phân biệt tạp chí chất lượng cao có phản biện với tạp chí săn mồi), đồng thời bà cũng hướng dẫn cách người gửi cần xử lý khi gặp phải những tình thế khó khăn (chẳng hạn như không nhận được phản hồi từ phía tạp chí sau một thời gian dài). So sánh sự khác biệt giữa không gian xuất bản học thuật Việt Nam và Mỹ, bà đồng thời cũng phân tích các mặt tích cực và tiêu cực của các chỉ số đang rất được ưa chuộng ở Việt Nam như SCOPUS. Freedman, bên cạnh đó, đưa ra những chỉ dẫn cho việc viết, từ hình dung về cấu trúc thông thường của một bài tạp chí chuẩn mực, đến cách sắp xếp từng phần viết, và cách gây ấn tượng với người đọc khi viết phần giới thiệu cho bài viết của mình cũng như khi nêu quan điểm. Việc bị các tạp chí uy tín từ chối, theo GS, là điều bất cứ một người viết bài nào cũng đều từng phải trải qua. Tuy nhiên, có thể xem đây là cơ hội để chúng ta tự hoàn thiện bài viết của mình hơn.
Buổi thảo luận đã nhận được rất nhiều trao đổi từ phía người nghe. PGS. TS. Phạm Phương Chi – người trao đổi chính của sự kiện – đã có những trao đổi mở rộng về sự khác biệt giữa không gian xuất bản học thuật ở Mỹ và Việt Nam, sự tinh vi của các tạp chí săn mồi hiện nay, và những bất cập về việc sử dụng AI trong quá trình viết bài. ThS. Nguyễn Thị Kim Nhạn có những câu hỏi thêm về việc viết lời dẫn nhập cho bài viết. TS. Nguyễn Phương Thảo đề nghị GS. Alisa Freedman đưa ra gợi ý thêm về những tạp chí chất lượng bên ngoài hệ thống SCOPUS. ThS. Khương Việt Hà và TS. Nguyễn Thuý Hạnh có thêm trao đổi rõ ràng hơn về khả năng xuất bản lại bài tạp chí thành sách, cùng nhiều trao đổi thú vị khác…
Kết thúc buổi thảo luận, TS. Nguyễn Huy Bỉnh – Phó Viện trưởng phụ trách Viện Văn học phát biểu cảm ơn GS. Alisa Freedman vì những chia sẻ hữu ích của bà; đồng thời, ông cho biết Viện Văn học hiện nay đang xúc tiến việc thực hiện kế hoạch viết và xuất bản các công trình, bài viết của các nhà nghiên cứu trong viện theo hướng quốc tế hóa. Viện Văn học sẽ tiếp tục tổ chức những sự kiện tiếp theo để các nhà nghiên cứu có thể chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm cụ thể trong việc viết và xuất bản bài báo, công trình nghiên cứu quốc tế.

Thái Hà
